Arbeidsconflict? Dit kun je doen om het te voorkomen of op te lossen

Een arbeidsconflict komt zelden als donderslag bij heldere hemel. Vaak voel je het al aankomen: die spanning in je buik voor je naar je werk gaat, een collega die je ontwijkt of gesprekken die niet meer goed lopen. Maar wat kun je doen als je in zo’n situatie belandt? En nog belangrijker: wat kun je doen om een arbeidsconflict te voorkomen?

Werkcentrum Noordoost-Brabant ging in gesprek met Mandy de Koning, advocaat arbeidsrecht bij TEN Advocaten. Zij begeleidt al jaren mensen die te maken hebben met lastige situaties op het werk. Haar boodschap: “Probeer te herkennen wanneer het niet meer om een meningsverschil gaat, maar om een echt conflict. En wacht dan niet te lang met hulp zoeken.”

Een meningsverschil kun je meestal oplossen. Een arbeidsconflict gaat een stap verder: het is een situatie waarin je elkaar niet meer begrijpt, waarin het vertrouwen in elkaar is beschadigd of waarin gesprekken steeds vastlopen op dezelfde pijnpunten.

Een arbeidsconflict kan ontstaan door:

• botsende karakters

• werkstress of privéproblemen

• grensoverschrijdend gedrag (dat tegenwoordig minder snel geaccepteerd wordt)

• of simpelweg: elkaar niet goed verstaan of begrijpen
  
  

“Conflicten ontstaan meestal door een mix van werk én privéproblemen. Het is zelden zwart-wit.” stelt Mandy. “Zo kunnen persoonlijke omstandigheden, zoals het bieden van intensieve mantelzorg of financiële problemen ervoor zorgen dat je spanningen op het werk minder goed kunt relativeren.”

Gelukkig kun je veel doen om een arbeidsconflict te voorkomen. Kleine signalen, zoals irritatie, onbegrip of vermijdend gedrag, zijn vaak het begin van iets groters. Als je dat op tijd bij jezelf herkent, dan kun je vaak het tij nog keren.

Dit kun je concreet doen om een arbeidsconflict te voorkomen:

• Zorg voor duidelijke communicatie en bespreek het als je ergens tegenaan loopt

• Neem je werkdruk serieus, trek op tijd aan de bel wanneer je je overbelast voelt

• Geef duidelijk je grenzen aan (en respecteer die van anderen)

• Reflecteer op je eigen rol: wat kun jij anders doen?
  
  

“Het helpt om de rust te bewaren,” zegt Mandy. “Probeer de situatie te relativeren. Vraag jezelf eerst af wat je zelf kunt veranderen om een conflict te voorkomen. Lukt het niet om het zelf op te lossen? Dan kan een gesprek met een vertrouwenspersoon, collega of mediator helpen om erger te voorkomen.”

• 1. Herken de signalen vroeg
  Voel je dat er iets serieus wringt op je werk? Neem die signalen serieus. Merk je dat je gespannen bent of vaak met tegenzin naar je werk gaat? Wacht niet tot het escaleert.

• 2. Ga het gesprek aan (op tijd!)
  Zoek een rustig moment en probeer het gesprek aan te gaan met je leidinggevende of collega. Bespreek wat je ervaart, zonder direct de ander te beschuldigen. Formuleer wat jij nodig hebt.

• 3. Zoek hulp van een vertrouwenspersoon of mediator
  Soms lukt het niet om er samen uit te komen. Dan kan een onafhankelijke derde zoals een vertrouwenspersoon of mediator helpen om het gesprek weer op gang te krijgen. Laat je goed informeren over de gevolgen van een gekozen oplossingsrichting.

• 4. Laat je goed informeren over je rechten en opties
  Voordat je stappen zet zoals een officiële klacht of juridische procedure, is het slim om je goed te laten informeren. Wat zijn je rechten als werknemer? Wat betekent het financieel of juridisch als je het conflict niet oplost?

• 5. Documenteer belangrijke gebeurtenissen
  Bewaar e-mails, notities van gesprekken of afspraken die zijn gemaakt. Dat kan belangrijk zijn als je moet aantonen wat er is gebeurd.

• Niet uit emotie handelen. Niet boos worden of uitvallen.

• Het is beter om niet weg te blijven van je werk

• Geen overhaaste beslissingen nemen zoals ontslag nemen

Mandy adviseert: “Laat je niet meeslepen door boosheid of frustratie, hoe oneerlijk het ook voelt. Als je onredelijk reageert of de ander persoonlijk aanvalt, zet je de situatie juist verder op scherp en dat werkt vrijwel nooit in je voordeel.”

Zorg dat je zo goed mogelijk op de hoogte bent van je rechten. Daarnaast kun je gebruik maken van het stappenplan over meningsverschillen met je werkgever wat het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hiervoor heeft ontwikkeld.

Twijfel je? Neem dan tijdig contact op met een juridisch adviseur. Mandy: “Wij zeggen wel eens: bel zodra je de bekende nekharen voelt. Hoe eerder je erbij bent, hoe eenvoudiger het meestal is om het op te lossen. Ook wanneer je ziek thuis zit vanwege een conflict, of zelfs op non-actief bent gesteld, kan juridische hulp echt het verschil maken.

Inwoners van Noordoost-Brabant kunnen gratis terecht bij het Werkcentrum Noordoost-Brabant voor loopbaanadvies. Heb je twijfels over je huidige baan, of zit je al langer niet lekker in je werk, vraag dan een gesprek aan met een van onze adviseurs.